Sẽ là môt thiếu sót lớn nếu chúng ta không nhắc nhở cho thế hệ sau hiểu biết thêm về các giọng ca vàng một thời góp phần hình thành nền tân nhạc. Trên tinh thần ấy, hôm nay [dongnhacxua.com] xin trân trọng giới thiệu bài viết đầu tiên trong loạt bài về danh ca Mộc Lan (1931 – 2015).
NỮ DANH CA MỘC LAN, TIẾNG HÁT “EM ĐI CHÙA HƯƠNG, GÁI XUÂN” ĐÃ VÀO CÕI VĨNH HẰNG
(Nguồn: trích bài viết của Trần Quốc Bảo đăng trong tuần báo Thế Giới Nghệ Sĩ số 14 – trong báo Việt Tide – phát hành ngày thứ sáu 15 tháng 5 năm 2015)
Người viết gặp cô Mộc Lan lần đầu cũng là lần duy nhất, hình như đó là ngày mùng 6 Tết âm lịch của năm 1996. Chẳng nhớ ai đã chở đi nhưng sau nhiều lần tìm kiếm, hỏi han, tôi đã tìm được căn nhà cô ở cuối một con hẻm nhỏ đường Lê Văn Sỹ quận 3. Nơi người nữ danh ca này trú ẩn, chỉ có thể gọi là cái chái nhà, không thể nào đủ cho mấy mẹ con chui ra rúc vào thoải mái. Lúc ấy cô Mộc Lan còn phải săn sóc cho một cô con gái khoảng ba mươi mấy tuổi hình như đang bị bệnh tâm thần, vậy mà cô đã sống như thế – không một lời than van hay ta thán – suốt mấy chục năm trời trong cảnh bịnh tật và nghèo khổ.
Khoảng 5g sáng thứ hai ngày 11 tháng 5 tuần này (giờ Cali), người viết nhận được một lá thư email của nữ ca sĩ Bạch Yến gửi đến báo tin:
“EmTrần Quốc Bảo thân mến,
Chị vừa nhận được tin chị Tâm Vấn từ VN báo: ‘Chị đau buồn báo tin chị Mộc Lan đã mất sáng nay lúc 8g 30 ngày 11/5/2015, tin này do con gái của chị Mộc Lan ở Mỹ gửi về Sài Gòn cho chị biết. Ở đây đang chờ con chị Mộc Lan từ Mỹ về mới lo đám tang. Em nhận tin này, em cho ngay Thu Hương biết giùm chị. Chị đã thông báo nhiều nơi rồi. Nhớ hôm nào hai chị em mình đi thăm Mộc Lan còn hát vui vẻ’..”
Chỉ cần đọc đến đó, tôi cảm thấy một nỗi bàng hoàng lan tỏa tứ thân và có cảm giác mình không thể nào còn ngồi trên bàn viết được nữa. Nằm xuống giường chỉ được vài phút, tôi lại nhớ đến buổi tao ngộ lần đầu với cô Mộc Lan trong cái chái nhà bé nhỏ ở cái hẻm Lê Văn Sỹ hồi 19 năm xưa… Lúc đó phố xá ngoài kia đón Tết xôn xao, nhưng trong căn nhà của một danh ca lừng lẫy một thời, chỉ có những tiếng thở dài chứa biết bao niềm u uất. Tôi ngồi đối diện với cô, có lúc hình như Mộc Lan cố nhắm chặt đôi mắt như muốn ngăn giòng lệ tuôn trào. Dáng nàng bất động như một pho tượng đá đang hứng chịu những ngọn roi nghiệt ngã của thời gian và định mạng.
Tôi nhớ mình trước khi ra về, có hỏi cô Mộc Lan một câu hỏi chót: “Có khi nào cô nhớ đến ánh đèn sân khấu”, lúc ấy, cô mới thật sự bật khóc và nói: “Tất cả cực khổ tôi đều chịu đựng được, chỉ có nỗi nhục mới làm đau tôi.. Bạn bè, thân hữu ở hải ngoại có nhiều nhưng tôi không muốn làm phiền ai vì lòng tự trọng”…
Lời nói ngậm ngùi đó, đã làm người viết nhớ đến một câu nói của thi hào Tô Đông Pha: “Cố nhân các tại thiên nhất giác.Tương vọng lạc lạc như thần tinh”… Bạn bè tản mác chia xa,mỗi người một nơi, nhìn quanh rải rác như sao ban mai.. Đêm mưa vắng lạnh, nỗi sầu vô hạn, nghẹn ngào biết khóc cho ai..
19 năm đã trôi qua, nhưng lời nói của cô Mộc Lan khi tiễn chân tôi ra cửa, vẫn còn ghi đậm trong lòng tôi mãi. Những ngày sắp tới, để tưởng nhớ về Mộc Lan, một tài năng đầy kính trọng, Thế Giới Nghệ Sĩ sẽ thực hiện một số báo hoài niệm về giọng ca tuyệt vời này. Mời bạn đọc đón xem.
[footer]